Một trong những loại ung thư phổ biến ngày nay là ung thư bàng quang, chiếm 3% trên tổng các bệnh ung thư phổ biến, xếp thứ 2 trong các loại ung thư đường tiết niệu.
ThS.BS CKII Đỗ Anh Tuấn – Trưởng khoa Ngoại tiết niệu, Bệnh viện K, chia sẻ: “Ung thư bàng quang thường gặp ở người già t.uổi trung bình là 69 ở nam và 71 ở nữ. Đây cũng là bệnh hay gặp nhất sau ung thư t.iền liệt tuyến ở nam giới t.uổi trung niên và người già. Bệnh này hiếm gặp ở t.rẻ e.m và người trẻ t.uổi, nam giới có tỷ lệ mắc cao gấp 3 lần nữ giới”.
Tuy nhiên, ung thư bàng quang đang có xu hướng trẻ hóa do môi trường sống, môi trường làm việc, nguồn nước, đồ ăn ngày nay có nhiều hóa chất độc hại cũng như việc hút t.huốc l.á càng ngày càng phổ biến hơn trong giới trẻ.
(Ảnh: Bệnh viện K)
Theo nghiên cứu, các yếu tố sau được coi là yếu tố nguy cơ liên quan đến ung thư bàng quang:
T.huốc l.á là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ung thư bàng quang
Lâu nay người ta vẫn biết hút t.huốc l.á có hại trực tiếp đến phổi, làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi. Hút thuốc ở t.uổi càng trẻ nguy cơ càng cao. Thống kê cho thấy t.huốc l.á gây ra rất nhiều nguy cơ ung thư cho cơ thể, bao gồm cả ung thư đường tiết niệu.
Đây là nguyên nhân gây ra 60-70% số người mắc ung thư bàng quang. Người hút thuốc có nguy cơ ung thư bàng quang cao ít nhất là 3 lần so với những người không hút thuốc. Hút thuốc cũng liên quan khoảng ca ung thư bang quang ở cả nam và nữ.
Tiếp xúc với hóa chất nơi làm việc
Ung thư bàng quang cũng có liên quan đến một số phơi nhiễm nghề nghiệp, tiếp xúc lâu dài với các hóa chất độc hại gây ung thư. Điển hình là những người lao động trong các ngành công nghiệp hóa chất, dệt may, sơn, in ấn, cao su… (ví dụ: thuốc nhuộm azo, kim loại nặng, phenacetin, các amin thơm như benzidine và thuốc nhuộm anilin).
Sử dụng thuốc điều trị liều cao
Theo nhiều chuyên gia, lạm dụng thuốc giảm đau có thành phần phenacetin thời gian dài hoặc các thuốc tiểu đường như pioglitazone, thuốc có chứa axit Aristolochis cũng có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư bàng quang.
Hàm lượng Asen trong nước uống
Chất Asen có trong nước uống từ lâu đã được nhiều chuyên gia cảnh báo về mức độ độc hại và có nguy cơ gây ung thư bàng quang. Nước uống từ giếng, nguồn nước mới hoặc hệ thống nước công cộng không đáp ứng được tiêu chuẩn về nồng độ Asen rất dễ mắc bệnh ung thư bàng quang.
Uống không đủ nước
Nước uống có vai trò rất quan trọng trong đời sống và cơ thể con người. Nước sẽ đào thải các chất độc hại trong cơ thể ra bên ngoài thông qua tiểu tiện. Nếu uống không đủ nước, các chất độc hại sẽ lưu lại trong hệ thống tiết niệu gây ra bệnh lý dẫn đến ung thư bàng quang. Uống đủ nước mỗi ngày sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh và phòng tránh ung thư bàng quang.
T.iền sử gia đình
Những người có t.iền sử gia đình mắc ung thư bàng quang sẽ có nhiều nguy cơ mắc bệnh hơn những người không có yếu tố gia đình ảnh hưởng.
Ngoài ra, còn một số nguyên nhân như viêm đường tiết niệu, sỏi thận mãn tính không điều trị dứt điểm; viêm niệu đạo; sán máng; nhiễm HPV 16, Ttền sử chiếu xạ vùng chậu…
ThS.BS CKII Đỗ Anh Tuấn cho biết: “Hệ tiết niệu là nơi đào thải những cặn bẩn trong cơ thể trong quá trình sống, vậy nên một cuộc sống lành mạnh, uống đủ nước sẽ khiến cho hệ tiết niệu khỏe mạnh, tránh các bệnh nguy hiểm như ung thư”.
BS Đồng Chí Kiên – Khoa Nội 5, Bệnh viện K, cũng thông tin thêm, chúng ta có thể thực hiện một số phương pháp dưới đây để phòng tránh bệnh:
Không hút t.huốc l.á: Hút t.huốc l.á là nguyên nhân chính gây ra nhiều bệnh ung thư, ung thư bàng quang cũng là một trong số đó. Không hút t.huốc l.á cũng có đồng nghĩa rằng những chất gây ung thư trong khói thuốc không thể tập trung được trong bàng quang. Nói không với t.huốc l.á là phương pháp đầu tiên để phòng bệnh ung thư bàng quang nói riêng và các loại bệnh khác.
Thận trọng với các hóa chất và nguồn nước mới: Nếu như bạn là người làm việc với thường xuyên với các hóa chất, cần phải thực hiện tất cả những hướng dẫn an toàn để tránh phơi nhiễm. Ngoài ra nếu như bạn có sử dụng giếng nước mới, nên làm xét nghiệm để kiểm tra hàm lượng thạch tín trong nước ra sao để khắc phục.
Uống nhiều nước: Việc uống đủ lượng nước mỗi ngày (khoảng 2 lít) có thể làm giảm 25% nguy cơ ung thư bàng quang, bởi nước có thể loại bỏ bất kỳ các – tác nhân gây bệnh ung thư ra khỏi bàng quang trước khi chúng lan và phát triển trong cơ thể. Uống đủ nước giúp giảm 25% nguy cơ ung thư bàng quang.
Cải thiện chế độ ăn cho đủ dinh dưỡng: Việc ăn nhiều các loại rau họ cải như: súp lơ xanh, bắp cải có thể làm giảm nguy cơ ung thư bàng quang ở nam. Mặc dù như chúng ta đã biết ăn nhiều rau tươi và hoa quả là việc tốt cho sức khỏe chung của mọt người, nhưng chỉ súp lơ xanh và bắp cải dường như có ảnh hưởng tới việc làm giảm nguy cơ ung thư bàng quang.
Khám sức khỏe định kỳ: Khám sức khỏe định kỳ là một việc quan trọng để phát hiện sớm những vấn đề của sức khỏe. Ngoài ra nếu như bạn nhận thấy cơ thể mình có dấu hiệu hiệu bất thuờng như: thấy m.áu trong nước tiểu khi đi tiểu tiện nên đi khám bác sĩ ngay để phát hiện ung thư bàng quang sớm và điều trị.
Ngồi nhiều ảnh hưởng đến thận thế nào?
Vì tính chất công việc mà hiện rất nhiều người phải ngồi trên bàn làm việc hầu như cả ngày.
Tình trạng này kéo dài sẽ tác động tiêu cực đến cơ thể, trong đó có sức khỏe thận.
Không chỉ ngồi làm việc mà ngồi xem tivi, chơi game hoặc lối sống ít vận động cũng tác động tiêu cực đến sức khỏe. Lối sống kém lành mạnh này sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường, ung thư, đau tim, theo chuyên trang sức khỏe Medical News Today (Anh).
Ngồi nhiều sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính. Ảnh SHUTTERSTOCK
Ngoài ra, ngồi nhiều cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính, đặc biệt là phụ nữ. Các nghiên cứu cho thấy ngồi quá 3 giờ/ngày sẽ làm tăng đến 30% nguy cơ phát triển bệnh thận mạn tính.
Bệnh thận mạn tính là tình trạng mà chức năng thận sẽ xấu đi qua thời gian, cuối cùng bị mất hoàn toàn. Quá trình này xảy ra trong nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, sự suy giảm chức năng thận diễn ra nhanh hơn nhiều.
Các loại bệnh mạn tính như tiểu đường, cao huyết áp cũng là nguyên nhân tiềm ẩn dẫn đến bệnh thận mạn tính. Những nguyên nhân khác có thể là tổn thương thận do n.hiễm t.rùng, chấn thương hoặc di truyền.
Triệu chứng đặc trưng của bệnh thận mạn tính là mệt mỏi, suy nhược, buồn nôn, ói mửa, chán ăn, đi tiểu nhiều, da ngứa, khô và một số triệu chứng khác. Khi bệnh đến giai đoạn nặng, người mắc có thể bị sưng phù ở chân hoặc mắt cá chân do cơ thể tích trữ nhiều nước. Những người trong giai đoạn này có thể tiểu khó hoặc tiểu ra m.áu.
Bệnh thận mạn tính có nguy cơ cao dẫn đến suy thận, tức thận mất đi khả năng hoạt động bình thường. Đây là bệnh nghiêm trọng gây t.ử v.ong, cần phải lọc m.áu, thậm chí là ghép thận.
Vào giờ nghỉ trưa, có thể tranh thủ đi bộ quanh tòa nhà mình làm việc. Ảnh SHUTTERSTOCK
May mắn là một số cách có thể giúp giảm tác hại của việc ngồi nhiều và lối sống ít vận động. Mọi người cần giảm thời gian ngồi và thường xuyên tập luyện thể thao.
Nếu phải ngồi làm việc nhiều thì thỉnh thoảng hãy đứng dậy đi lấy nước, đi toilet hoặc đến gặp đồng nghiệp để trao đổi trực tiếp thay vì qua online. Vào giờ nghỉ trưa, có thể tranh thủ đi bộ quanh tòa nhà mình làm việc.
Đi bộ dù chỉ 5 phút hay 1 giờ thì cũng mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể, chẳng hạn tăng cường lưu thông m.áu, thư giãn cơ bắp và kích thích tinh thần, theo Medical News Today.