Thời gian gần đây, Bệnh viện (BV) Nhi Trung ương đã tiếp nhận nhiều trường hợp học sinh vào cấp cứu trong trạng thái kích thích, loạn thần, ảo giác hoặc suy hô hấp do ngộ độc các chất trong t.huốc l.á điện tử.
Nhiều trẻ nhập viện vì ngộ độc t.huốc l.á điện tử
Đã có không ít trường hợp học sinh được đưa vào cấp cứu trong trạng thái kích thích, loạn thần, ảo giác hoặc suy hô hấp do ngộ độc các chất trong t.huốc l.á điện tử.
Cụ thể trường hợp của em N.A. (nam, 12 t.uổi) là học sinh THCS ở Hà Nội đã đến Khoa Sức khỏe v.ị t.hành n.iên – BV Nhi Trung ương với tình trạng khó thở và co giật.
Theo thông tin khai thác thông tin từ gia đình N.A. là học sinh ngoan, học giỏi, nhưng bố đi làm xa, mẹ bận công việc nên không dành thời gian quan tâm, giám sát trẻ. Gần đây, N.A. hay tụ tập với các anh lớp trên ở trường học, các anh đã rủ N.A sử dụng t.huốc l.á điện tử. N.A. cho rằng chơi với các anh lớn t.uổi, bản thân mình được trải nghiệm hơn, “làm người lớn” hơn. Sau đó, trẻ có tự mua trên mạng về để được tự do hút. Cùng với việc hút t.huốc l.á điện tử, N.A. cũng có biểu hiện học sa sút hơn, bướng bỉnh, có hành vi chống đối với bố mẹ.
T.huốc l.á điện tử với nhiều mẫu mã bắt mắt “bủa vây” t.rẻ e.m học đường.
Vào kỳ nghỉ hè vừa qua, trẻ lên chơi và ở với bà nội tại Hòa Bình và đã sử dụng t.huốc l.á điện tử thường xuyên mà bà không hay biết. Sau khi hút t.huốc l.á điện tử, trẻ xuất hiện cơn run tay chân, chóng mặt, hoảng sợ, khó thở và xuất hiện cơn co giật.
Trẻ được gia đình đưa đến BV Nhi Trung ương và được theo dõi, điều trị tại Khoa Sức khỏe v.ị t.hành n.iên. Các bác sĩ đã lấy mẫu t.huốc l.á điện tử mà cháu đã sử dụng gửi đến Viện Pháp Y Quốc Gia để tìm độc chất và kết quả cho thấy có thành phần của một số chất gây nghiện.
TS Ngô Anh Vinh – Phó trưởng Khoa Sức khỏe v.ị t.hành n.iên kết luận: “Cháu bị ngộ độc chất gây nghiện do sử dụng t.huốc l.á điện tử”. Sau khi điều trị ổn định, bác sĩ Ngô Anh Vinh cũng đã tư vấn cho gia đình về cách giám sát và quan tâm con đúng mức để phòng ngừa việc tái diễn sử dụng t.huốc l.á điện tử của trẻ.
T.huốc l.á điện tử chứa nicotine là chất gây nghiện, vì thế, trẻ có thể vật vã khó chịu khi sử dụng. Nicotine còn gây hại cho sự phát triển não bộ ở t.rẻ e.m, gây suy giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến trí tuệ do não bộ của trẻ chưa hoàn thiện. Thậm chí, có thể gây ra nguy cơ đau thắt ngực, suy tim, đột qụy, suy giảm miễn dịch, giảm sức đề kháng.
T.huốc l.á điện tử với các ống dung dịch đốt không có định lượng về nồng độ nicotine và tạp chất, dẫn đến nguy cơ người sử dụng tăng liều lượng nicotine và gây ra ngộ độc cấp tính.
Dấu hiệu sớm nhận biết trẻ dùng t.huốc l.á điện tử
Trẻ có những dấu hiệu bất thường về sức khỏe: Trẻ có thẻ có các biểu hiện hô hấp như ho, hụt hơi, khó thở vì trong t.huốc l.á điện tử có một số chất có hại cho phổi.
Trẻ thay đổi hành vi: Trẻ hay có biểu hiện lo âu, cáu gắt, thậm chí, trẻ có xu hướng tham gia các hành vi mạo hiểm.
T.huốc l.á điện tử gây ra nhiều hậu quả khôn lường cho trẻ v.ị t.hành n.iên. Ảnh minh họa.
Tìm thấy những vật lạ trong nhà: T.huốc l.á điện tử đa dạng về kích thước và hình dáng, do vậy có thể xuất hiện dưới dạng ống, USB,… Nếu cha mẹ tìm thấy những vật thể có hình dáng bất thường trong nhà, thì có thể đưa đến Bệnh viện để kiểm tra.
Xuất hiện mùi lạ: T.huốc l.á điện tử thường có mùi hoa quả hấp dẫn trẻ. Những mùi phổ biến là mùi cam, bạc hà, chanh,… Nếu cha mẹ ngửi thấy những mùi hương bất thường trong nhà, có thể đó là dấu hiệu của việc trẻ dùng t.huốc l.á điện tử.
Những hành vi hoặc trò chuyện đáng ngờ với bạn bè: Trẻ có xu hướng lén lút sử dụng cùng với bạn bè, do vậy cha mẹ nên để ý khi trẻ có buổi đi chơi đáng ngờ, tham gia chơi cùng nhóm bạn mới, nhắn tin hay trò chuyện bí mật.
Để hạn chế được tối đa vấn nạn t.huốc l.á điện tử hiện nay ở lứa t.uổi vị thành niên, vai trò của gia đình trong đó bố mẹ đóng vai trò rất quan trọng. Bố mẹ cần chú ý:
Dành thời gian quan tâm, lắng nghe trẻ và giám sát trong các hoạt trong cuộc sống của trẻ trên cơ sở tôn trọng tránh dẫn đến các hành vi chống đối do bị áp đặt.
Phối hợp với nhà trường để tìm hiểu thêm sinh hoạt, mối quan hệ của trẻ để có thể phát hiện những dấu hiệu bất thường.
Khi phát hiện những dấu hiệu bất thường, cần liên hệ với bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý để được thăm khám và điều trị sớm.
Bên cạnh đó, vai trò giáo dục của nhà trường cũng là yếu tố quan trọng để trẻ v.ị t.hành n.iên không bị sa đà vào những thói hư tật xấu, những tệ nạn xã hội:
Giáo dục học sinh nhận thức được các chất gây nghiện và các tác hại do sử dụng chất gây nghiện.
Tăng cường các hoạt động ngoại khóa để giải tỏa căng thẳng sau giờ học.
Ngoài ra, cần quản lý chặt chẽ vấn đề sử dụng chất ở học sinh: nguồn cung cấp, đối tượng sử dụng để tránh nguy cơ sử dụng rộng rãi tại trường học.
Sự phối hợp chặt chẽ giữa bố mẹ và nhà trường cùng với sự chung tay của xã hội, tình trạng học sinh hút t.huốc l.á điện tử sẽ sớm được loại bỏ khỏi môi trường học đường. Qua đó, xây dựng một thế hệ trẻ v.ị t.hành n.iên khỏe mạnh và trở thành nhân tố tương lai góp phần cho sự phát triển của xã hội, đất nước.
T.huốc l.á điện tử có rất nhiều tên gọi khác nhau như vape, t.huốc l.á vaporizer, e-cigs, e-hookahs, vape, bút vape, ENDS (hệ thống điện tử cung cấp nicotin), ENNDS (hệ thống phân phối không chứa nicotin). … được thiết kế đa dạng với hình dáng bắt mắt: có thể giống điếu t.huốc l.á truyền thống hoặc giống như bút, ổ đĩa, hình thỏi son,…. Do vậy, học sinh dễ dàng sở hữu t.huốc l.á điện tử với đủ hình dạng có thể mang vào lớp mà không bị phát hiện. Sự “mới lạ” của t.huốc l.á điện tử với hương thơm hấp dẫn (kẹo, trái cây,..) cùng những lời quảng cáo: không gây hại, “văn hóa hút thuốc lành mạnh”, sành điệu, t.huốc l.á thế hệ mới… đã đ.ánh trúng vào tâm lý thích thể hiện cái tôi của “t.uổi mới lớn” và nhanh chóng xâm nhập vào trường học.
Vì sao bàng quang không tống hết được nước tiểu ra ngoài?
Không tống hết nước tiểu trong bàng quang ra ngoài có thể khiến người bệnh lúc nào cũng có cảm giác mắc tiểu.
Rất nhiều nguyên nhân có thể gây ra tình trạng này.
Bàng quang có chức năng lưu trữ nước tiểu, từ đó giúp kiểm soát quá trình tiểu tiện. Với tình trạng không thể tống hết nước tiểu trong bàng quang thì người lớn t.uổi và nam giới sẽ có nguy cơ mắc cao hơn.
Tác dụng phụ của một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến cơ bàng quang, khiến nước tiểu không thể tống hết ra ngoài. ẢNH SHUTTERSTOCK
Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp khiến bàng quang không thể tống hết nước tiểu ra ngoài:
Tác dụng phụ của thuốc
Khi muốn đi tiểu, các cơ bàng quang sẽ co lại và tống nước tiểu ra ngoài. Tuy nhiên, một số loại thuốc lại ảnh hưởng đến quá trình này, làm thay đổi hoạt động của cơ bàng quang và khiến không thể tống hết nước tiểu ra ngoài, theo trang sức khỏe Livestrong (Mỹ).
Các loại thuốc có thể gây tác dụng phụ này là thuốc chống trầm cảm, thuốc chống loạn thần, thuốc giãn cơ hoặc thuốc kháng histamine được dùng để trị dị ứng. Nếu xuất hiện tác dụng phụ này, người bệnh hãy thông báo với bác sĩ để được đổi thuốc.
Bị tắc nghẽn niệu đạo
Nước tiểu được lưu trữ trong bàng quang, sau đó đưa ra ngoài qua niệu đạo. Do đó, bất kỳ tác nhân gây tắc nghẽn niệu đạo nào cũng có thể làm cản trở dòng chảy nước tiểu.
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng này ở nam giới là phì đại tuyến t.iền liệt. Với phụ nữ, sa bàng quang cũng là nguyên nhân gây tắc nghẽn đường tiểu.
Các vấn đề thần kinh
Khi đầy nước tiểu, bàng quang sẽ căng lên và gửi tín hiệu thần kinh đến não. Khi muốn tiểu, não sẽ gửi tín hiệu làm co các cơ bàng quang và ép nước tiểu ra ngoài.
Do đó, bất kỳ vấn đề nào làm gián đoạn tín hiệu thần kinh giữa não và bàng quang cũng đều có thể khiến bàng quang không thể tống hết nước tiểu ra ngoài. Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này, chẳng hạn như đột quỵ, tiểu đường, đa xơ cứng, sinh con hay chấn thương liên quan đến não, cột sống, xương chậu.
T.uổi cao
Một trong những tác động tiêu cực của lão hóa đến sức khỏe là các cơ bàng quang suy yếu. Cơ bàng quang yếu đi thì nước tiểu sẽ khó đưa hết ra ngoài.
May mắn là tập luyện thể thao thường xuyên, đặc biệt là các bài tập tác động đến cơ sàn chậu như squat, và duy trì cân nặng khỏe mạnh có thể giúp duy trì sức khỏe cơ bàng quang, theo Livestrong.